Jan 5, 2022

အယ်ဒီတာ အေစိုင်းကေ သေဆုံးမှု ယူနက်စကို ရှုတ်ချ (by RFA)

 

အယ်ဒီတာ အေစိုင်းကေ သေဆုံးမှု ယူနက်စကို ရှုတ်ချစစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ လက်နက်ကြီးကျည် ထိမှန်သေဆုံးခဲ့တဲ့ Federal News ဂျာနယ် အယ်ဒီတာ ကိုစိုင်းဝင်းအောင် (ခေါ်) အေစိုင်းကေကို တောတွင်းတစ်နေရာတွင် မြှုပ်နှံပေးခဲ့စဉ်။
Photo: Citizen Journalist

ကရင်ပြည်နယ် လေးကေ့ကော်ဒေသမှာ ဒီဇင်ဘာလ ၂၅ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်မှုကြောင့် Federal News ဂျာနယ်က အယ်ဒီတာ ကိုစိုင်းဝင်းအောင် ခေါ် အေစိုင်းကေ သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ လုပ်ရပ်အပေါ် အပြစ်တင်ရှုတ်ချတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ယူနက်စကိုအဖွဲ့က မနေ့ကပဲ ကြေညာချက်ထုတ်ပါတယ်။

ပြည်သူတွေအတွက် သတင်းတွေ သိနိုင်အောင် ကိုစိုင်းဝင်းအောင်လို မီဒီယာသမားတွေက အသက်စွန့်ပြီး လုပ်နေကြရတဲ့အကြောင်း၊ သတင်းမီဒီယာသမားတွေရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေဟာ အသိအမှတ်ပြု ခံရသင့်ပြီး နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာမှုဥပဒေအရ သတင်းသမားတွေ အပါအဝင် အရပ်သူအရပ်သားတွေရဲ့ လုံခြုံရေးကို အကာကွယ်ပေးရမှာ ဖြစ်တယ်လို့ ယူနက်စကိုအဖွဲ့ရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူး ချုပ် Audrey Azoulay က ပြောပါတယ်။

အခုလို စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့လက်ချက်ကြောင့် သတင်းသမားတွေ သေဆုံးနေရလို့ နိုင်ငံတကာက စစ်ကောင်စီကို တင်းကျပ်တဲ့ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေ လုပ်ကြဖို့ကိုလည်း RSF နယ်ခြားမဲ့ သတင်းထောက်များအဖွဲ့က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

အယ်ဒီတာ ကိုစိုင်းဝင်းအောင်မတိုင်ခင် ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင်လည်း စစ်ကောင်စီလက်ချက်နဲ့ စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံးခဲ့ရပါသေးတယ်။

Dec 27, 2021

စာရေးဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင် ထောင်သုံးနှစ် ချမှတ်ခံရ

 

စာရေးဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင် ထောင်သုံးနှစ် ချမှတ်ခံရစာရေးဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင်ကို တွေ့ရစဉ်
 Photo: CJ

စာရေးဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင်ဟာ ရာဇသတ်ကြီး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၀၅ - က နဲ့ အလုပ်ကြမ်းနဲ့ ထောင်ဒဏ် သုံးနှစ်ကို ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့မှာ အမိန့်ချခံလိုက်ရပါတယ်။

၁၀ လကျော်ကြာ ဖမ်းဆီးခံထားရပြီး အင်းစိန်ထောင်တွင်း အထူးတရားရုံးကနေ အလုပ်ကြမ်းနဲ့ထောင် သုံးနှစ် အမိန့်ချခံရတာလို့ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင်နဲ့ နီးစပ်တဲ့ အမည်မဖော်လိုသူ တစ်ဦးက RFA ကို ပြော ပါတယ်။

" ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ ၅၀၅-က အရ အလုပ်ကြမ်းနဲ့ ထောင်ဒဏ် ၃နှစ် ချမှတ်လိုက်တာပါ၊ ဆရာမကြီးရဲ့ ကျန်းမာရေးကတော့ ကောင်းပါတယ် "

စစ်တပ်ကအာဏာသိမ်းလိုက်တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ကတည်းက စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဆရာမ ဒေါ်သန်းမြင့်အောင်ကို နေအိမ်ကနေ ဖမ်းဆီးခဲ့ပါတယ်။

ဆရာမဟာ We Love Yangon ရဲ့ ဥက္ကဌ၊ နာရေးကူညီမှုအသင်းရဲ့ ဒု-ဥက္ကဌ အပြင် ဆည်းဆာရိပ် ဘိုးဘွား ရိပ်သာမှာလည်း ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူထားသူဖြစ်ပြီး ပရဟိတ လုပ်ဆောင်မှုတွေကြောင့် လူသိများသူ တစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရလက်ထက်ကလည်း ရန်ကုန်တိုင်း၊ စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီဝင်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။

Dec 14, 2021

ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင် စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံး (by RFA)


ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင် စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံးအလွတ်ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင်။
 Photo: RSF

မြန်မာနိုင်ငံမှာ သတင်းသမားတစ်ဦး ပထမဆုံးအနေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံးသွားပါတယ်။ အလွတ်ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင်ဟာ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့မှာ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝန်း အသံတိတ်ဆန္ဒပြနေတာကို သတင်းဓာတ်ပုံရိုက်နေချိန် ရန်ကုန်မြို့မှာ စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ဖမ်းဆီးတာ ခံခဲ့ရပြီး ရက်ပိုင်းအကြာမှာပဲ သေဆုံးခဲ့ရတာပါ။

ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ရာနဲ့ချီတဲ့ သတင်းသမားတွေ အဖမ်းခံခဲ့ရပြီး တချို့ဟာ ကြီးလေးတဲ့ ပြစ်ဒဏ်တွေနဲ့ ထောင်ချခံခဲ့ရပါတယ်။ အခုတခါ အဖမ်းခံရတဲ့ သတင်းသမားတစ်ဦး စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံးတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။

သေဆုံးသူ သတင်းသမားကိုစိုးနိုင်ဟာ အလွတ်ဓာတ်ပုံသတင်းထောက်တဦးပါ။ သူအဖမ်းခံရပြီး စစ်ကြောရေးမှာ သေဆုံးတာလို့ သူနဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် သတင်းသမားတွေက ပြောပါတယ်။ ကိုစိုးနိုင်ဟာ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေးနေ့မှာ ရန်ကုန်မြို့အတွင်း အသံတိတ် ဆန္ဒပြတာကို ဓာတ်ပုံရိုက်ယူခဲ့သူဖြစ်ပါတယ်။

ကိုစိုးနိုင် သေဆုံးသွားပြီဆိုတဲ့ သတင်းကို သတင်းသမားတွေ စုစည်းထားတဲ့ လူမှုကွန်ရက်မှာ ဒီဇင်ဘာ ၁၄ ရက် မနေ့ကတွေ့ရလို့ အံ့သြတုန်လှုပ်ရတယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ကိုစိုးနိုင်ရဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် သတင်းသမားတဦးက RFA ကိုပြောပါတယ်။

“ကျနော်တို့မှာက အင်တာနက် Network တစ်ခုရှိတယ်။ အဲ့ဒီအထဲမှာ ဒီကနေ့ နေ့လည်၂ နာရီလောက်မှာ သတင်းတက်လာတယ်။ ပထမ မယုံဘူး။ ဓာတ်ပုံသတင်းသမားကို ဘာမှ ရိုက်သတ်စရာအကြောင်း မရှိဘူးဆိုပြီး။ သို့သော် ညနေလေးနာရီလောက်မှာ မိသားစုဝင်တွေထဲက တစ်ဦးက အတည်ပြုပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့မှ အခြေအနေတွေကို ဆက်စပ်ပြီး သူသေသွားပြီဆိုတာ အတည်ပြုနိုင်တယ်။ ပြီးတော့ဒီနေ့ပဲ သူ့ကို သဂြိုဟ်လိုက်ပြီဆိုတာ ညနေ ၅ နာရီလောက်မှာ သိရတယ်”

ကိုစိုးနိုင်ဟာ ဓာတ်ပုံသမားတစ်ဦးဖြစ်သလို ဂရပ်ဖစ် ဒီဇိုင်နာတစ်ဦးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပြင်သစ်နိုင်ငံအခြေစိုက် နယ်စည်းမခြား သတင်းထောက်များအဖွဲ့ RSF ကလည်း စစ်ကောင်စီ စစ်ကြောရေးမှာ ကိုစိုးနိုင် သေဆုံးသွားတဲ့အကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့မှာ စစ်ကောင်စီက ဖမ်းဆီးတာ ခံခဲ့ရတဲ့ သတင်းထောက်ကိုစိုးနိုင်ဟာ စစ်ဆေးရင်းသေဆုံးရတယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ကိုစိုးနိုင်နဲ့အတူ ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် နောက်တဦးဖြစ်တဲ့ ကိုဇော်ထွန်းတို့ နှစ်ဦးဟာ ရန်ကုန်တိုင်း လသာမြို့နယ် ၂၁ လမ်းနဲ့ မဟာဗန္ဓုလလမ်းထောင့်မှာ ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့တွေက ဖမ်းဆီးသွားတာ ခံခဲ့ရတဲ့အကြောင်း ကိုစိုးနိုင်ရဲ့မိတ်ဆွေ သတင်းသမားက ရှင်းပြပါတယ်။

“၁၀ ရက်နေ့ အသံတိတ်သပိတ်နေ့မှာ ၂၁ လမ်းထိပ်မှာ သူနဲ့ ကိုဇော်ထွန်း အဖမ်းခံရတယ်။ သူတို့နဲ့ မရှေးမနှောင်းမှာ ကျနော်တို့ ရှိနေတယ်။ ကျနော်တို့က ကားပေါ်မှာ ပထမ အဖမ်းခံရတယ်ပေါ့၊ ဒီလောက်ပဲ။ အခု သေသွားပြီတဲ့ဗျာ”

kosoenaing-instagram.jpg
ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် ကိုစိုးနိုင်၏ ကိုယ်ပိုင် အင်စတာဂရမ် အကောင့်တွင် ဖော်ပြထားသည့် ဓာတ်ပုံတချို့။

သတင်းသမားတစ်ဦးက သတင်းအလုပ်လုပ်တဲ့အတွက် အသက်သေရလောက်တဲ့အထိ ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခံရတာက အံ့သြစရာပဲလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

“ကိုစိုးနိုင်ဟာ နွေဦးတော်လှန်ရေးစကတည်းက ကျနော်နဲ့အတူ ပွဲပေါင်းများစွာမှာ အများကြီး သတင်းယူဖူးတယ်။ နောက်ပိုင်းစစ်တပ်က နှိပ်ကွပ်လို့ ပြောက်ကျားသပိတ်တွေ လုပ်တဲ့အခါမှာလည်း သတင်းတွေအများကြီး ယူဖူးတယ်။ သူ့အလုပ် သူလုပ်တဲ့သူပါဗျာ။ သတ်စရာအကြောင်းကို မရှိဘူး”

ကိုစိုးနိုင်သေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုစိုးနိုင်ရဲ့ဇနီး၊ ကိုစိုးနိုင်နဲ့အတူ အဖမ်းခံရတဲ့ ကိုဇော်ထွန်းရဲ့ဇနီးတို့ကို RFAက တယ်လီဖုန်းနဲ့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ပေမဲ့ ပြန်မဖြေကြပါဘူး။ စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို RFA က မေးမြန်းခဲ့ပေမဲ့လည်း အကြောင်းမပြန်ပါဘူး။

ကိုစိုးနိုင်နဲ့ ကိုဇော်ထွန်းတို့ အဖမ်းခံရတဲ့နေ့က မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အသံတိတ် ဆန္ဒပြပွဲဓာတ်ပုံတွေကို ကမ္ဘာ့သတင်းမီဒီယာတွေမှာ ဖော်ပြကြပြီး လမ်းတွေပေါ်မှာ လူသူကင်းမဲ့နေတဲ့ ဓာတ်ပုံတွေဟာ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အံ့မခန်းအောင်ပွဲဖြစ်တယ်လို့ ဖော်ပြကြပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ လောလောဆယ် သတင်းသမား ၅၇ ဦး အဖမ်းခံနေရတယ်လို့ RSF အဖွဲ့ရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ကမ္ဘာ့ သတင်းလွတ်လပ်ခွင့် မရှိဆုံးနိုင်ငံတွေထဲမှာ တစ်ခုအပါအဝင် ဖြစ်ပြီး သတင်းသမားတွေအတွက် အန္တရာယ်အရှိဆုံး တိုင်းပြည်တစ်ခုလည်း ဖြစ်နေပါတယ်။